Απόφαση για εξωιδρυματικό επίδομα

Αριθμός απόφασης  1818/2018

ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ Ι’

ΤΡΙΜΕΛΕΣ

Σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 18 Δεκεμβρίου 2017, με δικαστές τις Ιωάννα Καρακίτσιου, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Αναστασία Κακαβακίδου, Πρωτοδίκη Δ.Δ. και Χρυσούλα Μανογιαννάκη, Πάρεδρο Δ.Δ. (Εισηγήτρια) και με γραμματέα την Άννα Χριστιανού, δικαστική υπάλληλο,

γ ι α να δικάσει την προσφυγή με αριθμό κατάθεσης ……./22.09.2014,
τ ο υ νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (νπδδ) με την επωνυμία «Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών» (ΟΑΕΕ) για το οποίο συνεχίζει τη δίκη, ως οιονεί καθολικός διάδοχος, το νπδδ με την επωνυμία «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΕΦΚΑ), κατά τα άρθρα 53 παρ. 1 και 70 παρ. 9 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), που εκπροσωπείται από το Διοικητή του, το οποίο παρέστη διά της πληρεξούσιας δικηγόρου …………………Δ.Σ.Θ.),

κ α τ ά της …………………του Ιωάννη, κατοίκου Θεσσαλονίκης ………………….η οποία φέρεται ότι παρέστη διά της πληρεξούσιας δικηγόρου Αναστασίας Δαρνάκα (Α.Μ. 7680/Δ.Σ.Θ.).

Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφτηκε κατά το νόμο

1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή, που φέρεται νόμιμα προς νέα συζήτηση μετά την έκδοση της 5556/2016 προδικαστικής απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου και την εκτέλεση όσων με αυτήν διατάχθηκαν, ζητείται, παραδεκτώς, η ακύρωση της 169/συν. 34/24.06.2014 (Β) απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) της Περιφερειακής Διεύθυνσης ΟΑΕΕ Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης, με την οποία έγινε δεκτή ένσταση της καθ’ ης η προσφυγή, κατά της 912/27.03.2014 απόφασης του Προϊσταμένου του Τμήματος Συντάξεων της ίδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης και χορηγήθηκε σε αυτήν το, προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 42 παρ. 1 του ν. 1140/1981, μηναίο εξωιδρυματικό επίδομα, για το χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 30.04.2016, με την αιτιολογία ότι οι παθήσεις της μπορούν να εξομοιωθούν με αυτές της παραπληγίας. Εξάλλου, δεδομένου ότι δεν έχει κατατεθεί σχετικό γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου για την παράσταση της πληρεξούσιας δικηγόρου της καθ’ ης ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατά την αναγραφόμενη στο εισαγωγικό της παρούσας απόφασης δικάσιμο και για την κατάθεση υπομνήματος εκ μέρους της, οι σχετικές διαδικαστικές πράξεις (παράσταση και κατάθεση υπομνήματος) είναι απαράδεκτες, σύμφωνα με το άρθρο 61 παρ. 4 του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α’ 208), όπως ισχύει, χωρίς να συντρέχει περίπτωση κλήσης της καθ’ ης προς συμπλήρωση της τυπικής αυτής παράλειψης κατ’ άρθρο 139Α του ΚΔΔ, ως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο συζήτησης της παρούσας υπόθεσης (πρβλ. ΣτΕ 2204/2007 σκ. 3, 3269/2006 σκ. 2, 2390/1992 σκ. 2).

2. Επειδή, στο άρθρο 42 παρ. 1 του ν. 1140/1981 (Α’ 68), όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 16 παρ. 1 του ν. 2042/1992 (Α’ 75), ορίζεται ότι: «1. Ασφαλισμένοι φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κρινόμενοι από Ειδική Επιτροπή, ως πάσχοντες εκ τετραπληγίας- παραπληγίας με ποσοστό ιατρικής αναπηρίας 67% και άνω δικαιούνται μηνιαίου εξωιδρυματικού επιδόματος. Του αυτού επιδόματος δικαιούνται και τα μέλη οικογενείας των ησφαλισμένων τα πάσχοντα εκ της αυτής νόσου… Το ύψος του ως άνω επιδόματος, αι κατηγορίαι δικαιούχων, αι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορηγήσεως και αναστολής καταβολής τούτου, ως και πάσα άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, ρυθμίζονται δι’ αποφάσεως του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών, μετά γνώμην του Διοικητικού Συμβουλίου εκάστου φορέως κυρίας ασφαλίσεως». Επίσης, στο άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3232/2004 (Α’ 48), όπως οι περ. β’ και ε’ αυτού αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 61 παρ. 3 του ν. 3518/2006 (Α’ 272) και η περ. ε’ τροποποιήθηκε, μεταγενεστέρως, με το άρθρο 26 παρ. 4 του ν. 4075/2012 (Α’ 89), ορίζεται ότι: «Στις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 (ΦΕΚ Α’ 68), όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά, υπάγονται και οι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι των ασφαλιστικών οργανισμών αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους, που: α. πάσχουν από μυασθένεια μυοπάθεια με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, β. έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω προερχόμενο από ακρωτηριασμό των δύο άνω ή κάτω άκρων ή κατά το ένα άνω και ένα κάτω άκρο, γ. έχουν φωκομέλεια που επιφέρει τον ίδιο βαθμό κινητικής αναπηρίας με την παραπάνω περίπτωση β’ της παραγράφου αυτής, δ. πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας που επιφέρει παραπληγία τετραπληγία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, ε. έχουν ακρωτηριασμό του ενός άνω ή κάτω άκρου με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω…». Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 61 παρ. 5 του ως άνω ν. 3518/2006: «Στις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 42 του ν. 1140/1981, όπως αυτές ισχύουν, υπάγονται οι ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι των ασφαλιστικών οργανισμών αρμοδιότητας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής προστασίας, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους, που πάσχουν από: α. Το σύνδρομο κλάματος γαλής, β. Ατελή οστεογένεση, με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω και γ. οστεοψαθύρωση, με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω».

3. Επειδή, περαιτέρω, στην Φ10035/25796/1144/2006 απόφαση του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Β’ 1931), εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 42 παρ. 1 του ν. 1140/1981, καθορίστηκαν οι όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση του εν λόγω επιδόματος στους δικαιούχους του ΟΑΕΕ. Επιπλέον, σε εκτέλεση της ίδιας ως άνω εξουσιοδοτικής διάταξης, εκδόθηκε η Φ10035/25885/1152/2006 (Β’ 1931) απόφαση του ίδιου Υπουργού, με την οποία ορίστηκε ως Ειδική Επιτροπή για την ιατρική εξέταση των ασφαλισμένων του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), των συνταξιούχων του, καθώς και των μελών οικογενείας τους, που ζητούν τη χορήγηση του μηνιαίου εξωιδρυματικού επιδόματος, σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, η κατά τόπο αρμόδια πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του ΟΑΕΕ, εφόσον σε αυτή μετέχει γιατρός του Οργανισμού με την ειδικότητα του ορθοπεδικού ή νευρολόγου. Ήδη, με το άρθρο 6 του ν. 3863/2010 (Α’ 115), όπως το άρθρο αυτό διατηρήθηκε σε ισχύ με άρθρο 23 παρ. 2 του ν. 3918/2011 (Α’ 31), δημιουργήθηκε Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), υπαγόμενο στη Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας της Διοίκησης ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, για την εξασφάλιση της ενιαίας υγειονομικής κρίσης όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας. Ειδικότερα, ορίστηκε ότι: «1… 3. …Έργο των Υγειονομικών Επιτροπών είναι: α)… γ) Ο καθορισμός ποσοστού αναπηρίας για όλες τις κοινωνικές και οικονομικές παροχές ή διευκολύνσεις, για τις οποίες απαιτείται γνωμάτευση αναπηρίας και τις οποίες δικαιούνται από την πολιτεία τα άτομα με αναπηρία. 4. Οι Υγειονομικές Επιτροπές προσδιορίζουν τα ποσοστά αναπηρίας σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Εκτίμησης Βαθμού Αναπηρίας (Κ.Ε.Β.Α.), όπως ισχύει κάθε φορά… Για τη διαδικασία συγκρότησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετικά με τη λειτουργία των Υγειονομικών Επιτροπών Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Επαρχιών, ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 6 του ν. 2556/1997 (ΦΕΚ 270 Α’) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 152 του ν. 3655/2008 (ΦΕΚ 58 Α’), 5… 7. [όπως η παρ. αυτή είχε τροποποιηθεί με το άρθρο 76 παρ. 2 του ν. 3996/2011 (Α’ 170) και αντικαταστάθηκε από το άρθρο 17 παρ. 2 του ν. 4058/2012 (Α’ 63)] Από 1.9.2011 καταργούνται όλες οι άλλες Επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας που λειτουργούν σήμερα στους Φ.Κ.Α. [Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης]…, 8. [όπως η παρ. αυτή προστέθηκε με το άρθρο 27 παρ. 1 του ν. 4075/2012 (Α’ 89)] Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, μετά από γνώμη του Δ.Σ. του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, ρυθμίζεται το κανονιστικό πλαίσιο της σύστασης, λειτουργίας και ασφαλιστικής αρμοδιότητας του ΚΕ.Π.Α., καθώς και κάθε άλλο θέμα που δεν ρυθμίζεται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού… Μέχρι την έκδοση του ανωτέρω Κανονισμού οι υπηρεσίες των ΚΕ.Π.Α. (Γραμματείες, Υγειονομικές Επιτροπές) συστήνονται και λειτουργούν σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των άρθρων 27, 28, 29, 30, 33, 34, 35, 36, 37 του ΚΑΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ». Τέλος, ο Κανονισμός Ασφαλιστικής Αρμοδιότητας και διαδικασίας απονομής των παροχών του ΙΚΑ (ΥΑ 57440//1938, Β’ 33, εφ’ εξής ΚΑΑ) προβλέπει, στα άρθρα 14 παρ. 4, 29, 36 και 37, ότι οι υγειονομικές επιτροπές του Ιδρύματος είναι αρμόδιες να διαπιστώσουν, όταν αυτό απαιτείται, προκειμένου να απονεμηθεί παροχή που προϋποθέτει αναπηρία, τη φύση, τα αίτια, την έκταση και τη διάρκεια της σωματικής ή πνευματικής πάθησης του αιτουμένου την ασφαλιστική παροχή, καθώς και την επίδραση αυτής στην ικανότητά του να ασκεί βιοποριστικό επάγγελμα, ότι η δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή, επιλαμβανόμενη προσφυγής κατά της γνωμάτευσης της πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής, μετά από έγγραφη δήλωση του ενδιαφερομένου, την επικυρώνει ή την τροποποιεί, ακολούθως ο φάκελος διαβιβάζεται στο αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο για να ενεργήσει τα νόμιμα βάσει της γνωμάτευσης της δευτεροβάθμιας υγειονομικής επιτροπής και ότι οι γνωματεύσεις των υγειονομικών επιτροπών είναι έγγραφες και ειδικώς αιτιολογημένες.

4. Επειδή, από τις προαναφερόμενες διατάξεις συνάγεται ότι, το εξωιδρυματικό επίδομα που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 δικαιούνται, όχι μόνον όσοι πάσχουν από τις ρητά αναφερόμενες στη διάταξη αυτή παθήσεις της τετραπληγίας και παραπληγίας, καθώς και τις παθήσεις που ορίστηκαν με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 3232/2004 και τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 61 του ν. 3518/2006, αλλά, για την ταυτότητα του λόγου, και όσοι πάσχουν από ασθένειες οι οποίες, κατά την κρίση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής, επιφέρουν την ίδια, όπως οι δύο αυτές παθήσεις, μορφή αναπηρίας. Προς τούτο, όταν υποβάλλεται αίτημα χορήγησης του προβλεπόμενου από το άρθρο 42 παρ. 1 του ν. 1140/1981 επιδόματος, η αρμόδια υγειονομική επιτροπή, εάν διαπιστώσει ότι η πάθηση του ασφαλισμένου δεν συνιστά τετραπληγία ή παραπληγία, πρέπει να εκφέρει ειδικώς αιτιολογημένη κρίση περί του εάν αυτή επιφέρει ή όχι την ίδια μορφή αναπηρίας, όπως και οι πιο πάνω δύο ρητώς μνημονευόμενες στο νόμο παθήσεις. Τούτο δε, διότι το ανωτέρω ζήτημα είναι ιατρικής φύσεως και ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των εν λόγω υγειονομικών επιτροπών, των οποίων οι σχετικές γνωματεύσεις, εάν είναι αιτιολογημένες, δεσμεύουν τόσο τα ασφαλιστικά όργανα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης όσο και τα επιλαμβανόμενα, κατόπιν άσκησης προσφυγής, διοικητικά δικαστήρια. Εξάλλου, τόσο η αρμόδια να κρίνει επί των σχετικών ενστάσεων ΤΔΕ όσο και τα διοικητικά δικαστήρια, εάν διαπιστώσουν ότι η σχετική γνωμάτευση δεν είναι ειδικώς αιτιολογημένη, έχουν τη δυνατότητα να αναπέμψουν την υπόθεση στην αρμόδια υγειονομική επιτροπή, με σκοπό την παροχή διευκρινίσεων ή την πληρέστερη αιτιολόγηση των σχετικών προς τα παραπάνω θέματα ζητημάτων, διότι το αναιτιολόγητο των πιο πάνω ιατρικών γνωματεύσεων καθιστά αναιτιολόγητες και τις αποφάσεις των προαναφερθέντων ασφαλιστικών οργάνων και δικαστηρίων που στηρίζονται στις γνωματεύσεις αυτές. Περαιτέρω, όταν τα διοικητικά δικαστήρια επιλαμβανόμενα αιτήματος για τη χορήγηση του ανωτέρω επιδόματος υποχρεώνουν, με προδικαστική απόφαση, τα υγειονομικά όργανα να αποφανθούν επί των ανωτέρω ιατρικής φύσεως θεμάτων, τα υγειονομικά, όμως, όργανα παραλείπουν την υποχρέωσή τους αυτή εμμένοντας σε ελλιπώς αιτιολογημένες γνωματεύσεις, τα ως άνω δικαστήρια είτε αναπέμπουν για μία ακόμη φορά την υπόθεση ενώπιον των αρμοδίων υγειονομικών οργάνων, είτε κρίνουν επί του αιτήματος του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, αφού προηγουμένως εκφέρουν κρίση επί των ως άνω ιατρικής φύσεως θεμάτων, χρησιμοποιώντας τα προς τούτο πρόσφορα αποδεικτικά μέσα (πρβλ. ΣτΕ 2820/2015 σκ. 4, 1061/2015 σκ. 4, 3491/2011 σκ. 3, 1341/2009 σκ. 4, 1182/2008 σκ.4, 2362/2007 σκ. 4). Και τούτο, διότι η παράλειψη των υγειονομικών οργάνων να γνωματεύσουν, κατόπιν μάλιστα της εκδόσεως σχετικών προδικαστικών αποφάσεων από τα δικαστήρια της ουσίας, δεν είναι δυνατόν να αποβεί τελικώς εις βάρος του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του νπδδ (πρβλ. ΣτΕ 30/2016 σκ. 7, 828/2012 σκ. 4, 2720/2009 σκ. 5, 1594/1994 επταμ. σκ. 5).

5. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Η προσφεύγουσα, γεννηθείσα το έτος 1938 και συνταξιούχος του ΟΑΕΕ από 01.02.2005 λόγω γήρατος, υπέβαλε την 6605/13.03.2008 αίτηση για χορήγηση εξωιδρυματικού επιδόματος και το έλαβε για το διάστημα από 01.04.2008 έως 31.03.2009 με την 115/συν. 24/26.03.2009 απόφαση της ΤΔΕ του ΟΑΕΕ, η οποία τελικώς ακυρώθηκε με την 2630/2015 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης. Για το μεταγενέστερο χρονικό διάστημα από 01.04.2009 έως 31.03.2011, η προσφεύγουσα έλαβε το εξωιδρυματικό επίδομα παραπληγίας, με την 3558/09.11.2009 απόφαση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συντάξεως του προσφεύγοντος Οργανισμού, δυνάμει της 1258/17.09.2009 γνωμάτευσης της ΑΥΕ του ΟΑΕΕ, η οποία διαπίστωσε ότι η καθ’ ης πάσχει από πολυεμφραγματική εγκεφαλοπάθεια με (αρ) ημιπληγία και παραπάρεση, πολυνευροπάθεια, με ποσοστό αναπηρίας 67%. Η χορήγηση του επιδόματος αυτού παρατάθηκε, για το χρονικό διάστημα από 01.04.2011 έως 31.03.2013, με την 3926/07.10.2011 απόφαση του ίδιου ως άνω οργάνου του ΟΑΕΕ, δυνάμει της 886/25.08.2011 γνωμάτευσης της ΒΥΕ του ΟΑΕΕ, η οποία διαπίστωσε ότι η καθ’ ης πάσχει από ΑΕΕ (αρ) ημιπληγία, ορθοκυστικές διαταραχές, αδυναμία βάδισης ορθοσπαστική, λειτουργική παραπληγία, με ποσοστό αναπηρίας 75%. Ακολούθως, και προκειμένου να κριθεί η εκ νέου παράταση της χορήγησης του ως άνω επιδόματος στην καθ’ ης, η ΑΥΕ του ΚΕΠΑ Νομαρχιακής Μονάδας Υγείας (εφ’ εξής ΝΜΥ) Θεσσαλονίκης, με την 9905/2013/6769/24.09.2013 γνωμάτευσή της -η οποία κατέστη τελεσίδικη, διότι με την 1396/21.01.2014 απόφαση του Διευθυντή του Περιφερειακού Υποκαταστήματος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Θεσσαλονίκης, κρίθηκε εκπρόθεσμη η ασκηθείσα ένσταση της καθ’ ης στη ΒΥΕ, λόγω παρέλευσης της 10ημερης προθεσμίας προσφυγής- διαπίστωσε ότι η καθ’ ης πάσχει από βαρεία (αρ) ημιπληγία σε έδαφος παλαιού ΑΕΕ, με ποσοστό αναπηρίας 80%, για το χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 30.04.2016, ώστε να χρήζει βοήθειας και συμπαράστασης ετέρου προσώπου, αλλά χωρίς να εμπίπτουν οι παθήσεις της στις διατάξεις του ν. 1140/1981, με συνέπεια να μην δικαιούται το εξωιδρυματικό επίδομα. Επίσης, η γνωμάτευση αυτή αναφέρει για την κλινική εικόνα της καθ’ ης τα ακόλουθα: «προσέρχεται σε αδυναμία στάσης, βάδισης, σφικτηριακές διαταραχές, φέρει πάνα ακράτειας, (αρ) πυραμιδική συνδρομή, Babinski (αρ)». Δυνάμει της γνωμάτευσης αυτής, ο Προϊστάμενος του Τμήματος Συντάξεων του ΟΑΕΕ, με την 912/27.03.2014 απόφασή του, απέρριψε το αίτημα της καθ’ ης, περί παράτασης χορήγησης του εξωιδρυματικού επιδόματος. Η 617790/29.04.2014 ένσταση της καθ’ ης κατά της τελευταίας απόφασης έγινε δεκτή με την 169/συν.34/24.06.2014 (Β) απόφαση της ΤΔΕ της Περιφερειακής Διεύθυνσης ΟΑΕΕ Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης, με την οποία αποφασίστηκε η παράταση χορήγησης σε αυτήν του εξωιδρυματικού επιδόματος, για το χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 30.04.2016, με την αιτιολογία ότι πείσθηκε πως οι παθήσεις της καθ’ ης μπορούν να εξομοιωθούν με αυτές της παραπληγίας. Κατά της απόφασης αυτής ο προσφεύγων Οργανισμός Κοινωνικής Ασφάλισης άσκησε την κρινόμενη προσφυγή, προβάλλοντας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση, αφενός, είναι πλημμελής, διότι η κρίση της ΑΥΕ δεσμεύει ως προς τα ιατρικά δεδομένα της τα ασφαλιστικά όργανα και τα επιλαμβανόμενα κατόπιν προσφυγής διοικητικά δικαστήρια και δεν μπορούσε η ΤΔΕ να ανατρέψει την κρίση της ΑΥΕ, μη στηριζόμενη, μάλιστα, σε κανένα έτερο ιατρικό στοιχείο, ούτε σε κάποιον ισχυρισμό της αντιδίκου, αφετέρου ότι είναι αναιτιολόγητη, διότι δεν αναφέρει με ποιες σκέψεις καταλήγει στο συμπέρασμά της, εξ’ ου δικαιολογείται, κατά το προσφεύγον, και η μειοψηφία της προέδρου και ενός μέλους της ΤΔΕ. Αντίθετα, η καθ’ ης με το νομίμως κατατεθέν υπόμνημά της, ισχυρίζεται ότι πάσχει από βαρεία αριστερή ημιπληγία, συνεπεία παλαιού εγκεφαλικού και από τα εξής συνοδά νοσήματα: οργανικό ψυχοσύνδρομο, αρτηριακή υπέρταση και διαβήτη τύπου ΙΙ, εξαιτίας των οποίων, σωρευτικά συντρεχουσών, για το επίδικο χρονικό διάστημα, αδυνατεί να αυτοεξυπηρετηθεί και να περπατήσει μόνη της, ενώ η κατάστασή της, εξαιτίας της ηλικίας της, βαίνει συνεχώς επιδεινούμενη, δεδομένης και της αύξησης των ποσοστών αναπηρίας που έχουν, διαδοχικά, δεχτεί οι αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές (67%, 75% και 80%). Ενόψει των ανωτέρω, ισχυρίζεται ότι οι παθήσεις της έχουν επιφέρει τις ίδιες δυσμενείς συνέπειες με την παραπληγία, ήτοι κινητική αδυναμία των άκρων, ανικανότητα να σταθεί ή να μετακινηθεί μόνη της και αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης, συνεπεία των οποίων, έπεσε στο έδαφος στις 27.10.2015, υπέστη κάκωση ισχίου και χειρουργήθηκε. Προς απόδειξη των ισχυρισμών της, επικαλείται και προσκομίζει, μεταξύ άλλων, σε αντίγραφα, τρεις ιατρικές γνωματεύσεις των ετών 2007, 2009 και 2015 και ένα εξιτήριο, έτους 2015, από τις οποίες οι μεν δύο πρώτες ιατρικές βεβαιώσεις αφορούν προγενέστερα του επίδικου χρονικά διαστήματα, η δε τρίτη γνωμάτευση και το εξιτήριο του έτους 2015 είναι μεταγενέστερες της από 24.09.2013 συνεδρίασης της ΑΥΕ, οπότε απαραδέκτως προσκομίσθηκαν, το πρώτον, ενώπιον του Δικαστηρίου κατά την προηγούμενη συζήτηση της υπόθεσης και για το λόγο αυτό, δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν (πρβλ. ΣτΕ 122/2015, 832/2012, 2678/2011, 2893/2005). Επίσης, επικαλείται και προσκομίζει αντίγραφο της 8041/27.02.2013 γνωμάτευσης του Αριστείδη Ζαφειρόπουλου, Ιατρού Νευρολόγου- Ψυχίατρου της Νευρολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ, χορηγηθείσα για το ΚΕΠΑ, όπου βεβαιώνεται ότι η καθ’ ης, κατά την ανωτέρω ημερομηνία, έπασχε από «8ετίας περίπου από οργανικό ψυχοσύνδρομο, με αρ. ημιπληγία, σφικτηριακές διαταραχές, αδυναμία βάδισης- ορθοστάτησης (λειτουργική παραπληγία)».

6. Επειδή, με την 5556/2016 προδικαστική απόφασή του, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη του ότι, σύμφωνα με όσα γίνονται δεκτά στη μείζονα σκέψη, οι γνωματεύσεις των υγειονομικών επιτροπών, ως προς τα ιατρικής φύσης ζητήματα, είναι δεσμευτικές για τα ασφαλιστικά όργανα και τα επιλαμβανόμενα, κατόπιν άσκησης προσφυγής, διοικητικά δικαστήρια, εφόσον είναι πλήρως και ειδικώς αιτιολογημένες, έκρινε ότι, εν προκειμένω, η 9905/2013/6769/24.09.2013 γνωμάτευση της AYE είναι πλημμελώς αιτιολογημένη, καθιστώντας αναιτιολόγητη και την προσβαλλόμενη απόφαση της ΤΔΕ. Και τούτο, διότι η γνωμάτευση της ΑΥΕ δεν περιλαμβάνει ειδική κρίση, σχετικά με το εάν οι ανωτέρω διαπιστωθείσες παθήσεις της καθ’ ης, οι οποίες είναι διαφορετικές από τις παθήσεις που ορίζονται στις παραγράφους 1 του άρθρου 42 του ν. 1140/1981, 2 του άρθρου 5 του ν. 3232/2004 και 5 του άρθρου 61 του ν. 3518/2006, επιφέρουν ή όχι την ίδια ή ισοδύναμη, από λειτουργική άποψη (κατ’ αποτέλεσμα), μορφή αναπηρίας, με τις οριζόμενες στις πιο πάνω διατάξεις παθήσεις, ενόψει: α) του υψηλού ποσοστού αναπηρίας (80%), που δέχτηκε η ΑΥΕ για το κρίσιμο χρονικό διάστημα, το οποίο, μάλιστα, υπερβαίνει το αντίστοιχο ποσοστό που είχαν δεχτεί οι αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές σε προγενέστερα χρονικά διαστήματα (67% και 75%), κατά τα οποία είχε χορηγηθεί το ως άνω επίδομα στην καθ’ ης, χωρίς να διευκρινίζεται σε τι συνίσταται η βελτίωση της κατάστασης της υγείας της, ώστε να δικαιολογείται η διακοπή της χορήγησης του επίδικου επιδόματος, β) του είδους των παθήσεων και της κλινικής εικόνας που παρουσίαζε η ασφαλισμένη, κατά τα αναφερόμενα στη γνωμάτευση της ΑΥΕ [αδυναμία στάσης, βάδισης, σφικτηριακές διαταραχές, φέρει πάνα ακράτειας, (αρ) πυραμιδική συνδρομή, Babinski (αρ)] και γ) της 8041/27.02.2013 γνωμάτευσης του Αριστείδη Ζαφειρόπουλου, Ιατρού Νευρολόγου- Ψυχίατρου της Νευρολογικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ, η οποία εξομοιώνει τις ανωτέρω παθήσεις της καθ’ ης με λειτουργική παραπληγία. Κατόπιν αυτών, προς σχηματισμό ασφαλούς δικανικής πεποίθησης, το Δικαστήριο έκρινε ότι είναι αναγκαίο να αναβάλει αυτεπαγγέλτως την έκδοση οριστικής απόφασης, να διατάξει τη συμπλήρωση των αποδείξεων, κατ’ επίκληση των άρθρων 151 και 152 του ΚΔΔ, και να αναπέμψει την υπόθεση στον Προϊστάμενο του Τμήματος Συντάξεων της Περιφερειακής Διεύθυνσης Α’ Τομέα Θεσσαλονίκης του ΟΑΕΕ, προκειμένου, σύμφωνα με το διατακτικό της εν λόγω απόφασης, με επιμέλειά του, η ΑΥΕ του ΚΕΠΑ ΝΜΥ Θεσσαλονίκης, με τη συμμετοχή στη σύνθεσή της νευρολόγου, αφού λάβει υπόψη και εκτιμήσει όλα τα ιατρικά στοιχεία του φακέλου, μεταξύ των οποίων η 8041/27.02.2013 γνωμάτευση του Αριστείδη Ζαφειρόπουλου, Ιατρού Νευρολόγου- Ψυχίατρου της Νευρολογικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ, καθώς και όσα θα προσκομιστούν ενώπιόν της και με βάση τα διδάγματα της ιατρικής επιστήμης, να γνωματεύσει, με σαφήνεια και ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, περί του εάν, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 31.04.2016, οι παθήσεις της καθ’ ης, ανεξάρτητα από τον ιατρικό χαρακτηρισμό τους ή τη γενεσιουργό τους αιτία, επιφέρουν ή όχι την ίδια ή ισοδύναμη, από λειτουργική άποψη (κατ’ αποτέλεσμα), μορφή αναπηρίας, με τις παθήσεις της τετραπληγίας, της παραπληγίας και τις λοιπές παθήσεις που αναφέρονται ρητά στα άρθρα 5 παρ. 2 του ν. 3232/2004 και 61 παρ. 5 του ν. 3518/2006, με αναφορά στα συμπτώματα και τα λειτουργικά αποτελέσματα των παθήσεων της καθ’ ης, σε συσχετισμό με τα αντίστοιχα των ανωτέρω παθήσεων και -ενόψει και του υψηλού ποσοστού αναπηρίας (80%) που έχει ήδη γνωματεύσει η ΑΥΕ και υπερβαίνει το αντίστοιχο ποσοστό που είχαν δεχτεί οι αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές σε προγενέστερα χρονικά διαστήματα (67% και 75%), κατά τα οποία είχε διαγνωστεί, μεταξύ άλλων, (αρ) ημιπληγία και είχε χορηγηθεί το επίδικο επίδομα στην καθ’ ης- να εκφέρει ειδικώς αιτιολογημένη κρίση, εάν βελτιώθηκε η κατάσταση της υγείας της, σε σχέση με το προγενέστερο χρονικό διάστημα.

7. Επειδή, σε εκτέλεση της ανωτέρω προδικαστικής απόφασης, προσκομίσθηκε στο Δικαστήριο η 9905/2017/4910/12.06.2017 γνωμάτευση της ΑΥΕ του ΚΕΠΑ Πύλης Αξιού (ειδικότητα: νευρολόγος), σύμφωνα με την οποία η κλινική εικόνα της καθ’ ης έχει ως εξής: «Προσέρχεται σε αναπηρικό αμαξίδιο. Πληγία του αριστερού άνω άκρου. 1) Πάρεσις του αριστερού κάτω άκρου. Μυική ισχύς= 3/5 αριστερού κάτω άκρου= 5/5 δεξιού κάτω άκρου, 0/5 στο αριστερό άνω άκρο. 2) Σακχαρώδης διαβήτης τύπου II υπό αγωγή με δισκία. 3) Μτχ [μετεγχειρητική] ουλή αριστερού ισχίου σε έδαφος ημιαρθροπλαστικής (Β4 B1POLAR) =10/2015» και με την οποία η ως άνω ΑΥΕ, αφού έλαβε υπ’ όψιν, μεταξύ άλλων, τα στοιχεία της καθ’ ης και την προγενένεστερη γνωμάτευση της ΑΥΕ, αποφάνθηκε, τελικώς, ότι: «η ημιπληγία ασχέτως με το ποσοστό που επιφέρει δεν υπάγεται στους νόμους των εξωιδρυματικών επιδομάτων (ούτε στο ν. 1140/1981, ούτε στο ν. 3232/2004, ούτε στο ν. 3518/2006). Συνεπώς η ασθενής κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα δεν εδικαιούτο του επιδόματος της παραπληγίας και έχρηζε μόνον βοήθειας και συμπαραστάσεως ετέρου προσώπου» και της προσέδωσε ποσοστό αναπηρίας 80%, κατά ιατρική πρόβλεψη, για το χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 30.04.2016.

8. Επειδή με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά σε προηγούμενη σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο λαμβάνει, κατ’ αρχάς, υπ’ όψιν ότι με το ως άνω περιεχόμενο, η 9905/2017/4910/12.06.2017 γνωμάτευση της ΑΥΕ του ΚΕΠΑ Πύλης Αξιού (ειδικότητα: νευρολόγος), η οποία συντάχθηκε κατόπιν σχετικής προδικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου, στερείται πλήρους αιτιολογίας. Και τούτο διότι η ΑΥΕ δεν αιτιολογεί την κρίση της -όπως όφειλε δυνάμει της 5556/2016 προδικαστικής απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου-, κατόπιν ειδικής συνεκτίμησης αφενός του υψηλού -και αυξημένου σε σύγκριση με προγενέστερα διαστήματα- ποσοστού αναπηρίας (80%) που γνωμάτευσε και η ίδια για τις παθήσεις της ημιπληγίας και του σακχαρώδη διαβήτη, αφετέρου της προαναφερόμενης 8041/27.02.2013 γνωμάτευσης του Αριστείδη Ζαφειρόπουλου, Ιατρού Νευρολόγου- Ψυχίατρου της Νευρολογικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ, σύμφωνα με την οποία η καθ’ ης, κατά την ανωτέρω ημερομηνία, έπασχε, μεταξύ άλλων, από «αδυναμία βάδισης- ορθοστάτησης (λειτουργική παραπληγία)», πάθηση την οποία διέγνωσαν και για τα ακριβώς προγενέστερα του ένδικου χρονικά διαστήματα τόσο η ΑΥΕ το έτος 2009 («παραπάρεση») όσο και η ΒΥΕ το έτος 2011 («λειτουργική παραπληγία»), παραλείποντας ούτως (η ΑΥΕ) να αιτιολογήσει τη διαφοροποίησή της από προγενέστερες και ισόχρονες αντίθετες γνωματεύσεις που αφορούσαν την ίδια ασφαλισμένη (πρβλ. ΣτΕ 3491/2011 σκ. 5) και χωρίς να εκφέρει ειδικώς αιτιολογημένη κρίση για το εάν βελτιώθηκε η κατάσταση της υγείας της καθ’ ης σε σχέση με το προγενέστερο χρονικό διάστημα. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο δεν δεσμεύεται από την ιατρική κρίση της, διελθούσης σε αυτό κατόπιν προδικαστικής απόφασής του, 9905/2017/4910/12.06.2017 γνωμάτευση της ΑΥΕ. Δεδομένου δε ότι η ως άνω παράλειψη των υγειονομικών οργάνων να αποφανθούν αιτιολογημένα δεν είναι δυνατόν να αποβεί τελικώς σε βάρος της καθ’ ης, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπ’ όψιν: α) το είδος και το σύνολο των παθήσεων της καθ’ ης για το επίμαχο χρονικό διάστημα, τουτέστιν βαρεία (αρ) ημιπληγία σε έδαφος παλαιού ΑΕΕ και σακχαρώδη διαβήτη τύπου II, β) το ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό αναπηρίας (80%), που δέχτηκε η προαναφερόμενη ΑΥΕ για το κρίσιμο χρονικό διάστημα, γ) την κλινική εικόνα της καθ’ ης ενώπιον της ΑΥΕ του έτους 2013 που αφορά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, κατά την οποία «[η καθ’ ης] προσέρχεται σε αδυναμία στάσης, βάδισης, σφικτηριακές διαταραχές, φέρει πάνα ακράτειας, (αρ) πυραμιδική συνδρομή, Babinski (αρ)», δ) τη 8041/27.02.2013 γνωμάτευση του Αριστείδη Ζαφειρόπουλου, Ιατρού Νευρολόγου- Ψυχίατρου της Νευρολογικής Κλινικής του ΑΧΕΠΑ, σύμφωνα με την οποία η καθ’ ης, κατά την ανωτέρω ημερομηνία, έπασχε, μεταξύ άλλων, από αδυναμία βάδισης- ορθοστάτησης (λειτουργική παραπληγία), σε συνδυασμό και με την από 03.11.2015 ιατρική γνωμάτευση του Κωνσταντίνου Δίτσιου, Ιατρού του Ορθοπεδικού Τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ, όπου βεβαιώνεται ότι η καθ’ ης «στις 27.10.2015 πάσχει από Υ/ΚΟ ισχίου (αρ.) και στις 03.11.2015 υπεβλήθει σε ημιαρθροπλαστική ισχίου Mono-polar χωρίς τσιμέντο» και του εξιτηρίου του ίδιου Νοσοκομείου με ημερομηνία εξόδου της καθ’ ης 09.11.2015 (που, εν προκειμένω, είναι προγενέστερα της συνεδρίασης της ΑΥΕ του έτους 2017 και, ως στοιχεία του φακέλου, η τελευταία τα συνεκτίμησε στη γνωμάτευσή της), ε) τις οικείες γνωματεύσεις των αρμόδιων υγειονομικών επιτροπών κατά τα προγενέστερα χρονικά διαστήματα, συγκεκριμένα την 1258/17.09.2009 της ΑΥΕ και την 886/25.08.2011 της ΒΥΕ του προσφεύγοντος νπδδ, οι οποίες διέγνωσαν στην καθ’ ης την πάθηση της παραπάρεσης η πρώτη και της λειτουργικής παραπληγίας η δεύτερη και στ) ότι σύμφωνα με τις γνωματεύσεις των υγειονομικών επιτροπών που αφορούν το κρινόμενο χρονικό διάστημα (συγκεκριμένα των ΑΥΕ των ετών 2013 και 2017), δεν προέκυψε ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο είχε επέλθει μεταβολή στην κατάσταση της υγείας της καθ’ ης, κρίνει ότι οι ως άνω παθήσεις της καθ’ ης προκαλούσαν, κατά το ένδικο χρονικό διάστημα (01.04.2013 έως 30.04.2016), τέτοιο περιορισμό της κινητικότητας των κάτω άκρων της, με αποτέλεσμα αυτή να έχει πλήρη αδυναμία αυτόνομης στάσης και βάδισης και, συνεπώς, της επέφεραν τις ίδιες λειτουργικές συνέπειες και την ίδια μορφή αναπηρίας με αυτές που προκαλούν οι παθήσεις της παραπληγίας. Επομένως, η καθ’ ης δικαιούται να λάβει το επίδικο εξωϊδρυματικό επίδομα του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 για το χρονικό διάστημα από 01.04.2013 έως 30.04.2016, όπως ορθώς αποφάνθηκε η ΤΔΕ με την προσβαλλόμενη απόφασή της, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων με την υπό κρίση προσφυγή.

9. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη προσφυγή και να καταλογιστεί σε βάρος του προσφεύγοντος νπδδ η δικαστική δαπάνη της καθ’ ης για την παράσταση και την κατάθεση υπομνήματος εκ μέρους της ενώπιον του Δικαστηρίου κατά την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης, η οποία ανέρχεται στο ποσό των διακοσίων ογδόντα οχτώ (288) ευρώ, κατ’ άρθρο 275 παρ. 1 εδ. α’, 4 εδ. γ’ και 6 του ΚΔΔ και ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι του Κώδικα Δικηγόρων, ν. 4194/2013 (Α’ 208), όπως ισχύει (βλ. το αντίστοιχο 35144/2015 γραμμάτιο προκαταβολής εισφορών του Δ.Σ.Θ).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Απορρίπτει την προσφυγή.

Καταλογίζει σε βάρος του προσφεύγοντος νπδδ τη δικαστική δαπάνη της καθ’ ης, η οποία ανέρχεται στο ποσό των διακοσίων ογδόντα οχτώ (288) ευρώ.

Η διάσκεψη έγινε στη Θεσσαλονίκη, στις 16.02.2018 από την αναγραφόμενη στην αρχή της παρούσας σύνθεση και υπογράφεται μόνο από την Πρόεδρο της σύνθεσης, ενώ η υπογραφή της Εισηγήτριας παραλείπεται, λόγω προαγωγής της σε Πρωτοδίκη Δ.Δ. και τοποθέτησής της στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Λάρισας,

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Δημοσιεύθηκε στις 7.03.2018 στη Θεσσαλονίκη, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, με την αναγραφόμενη στα οικεία πρακτικά σύνθεση.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ      Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ